In een nieuw project met LDCwood^® ThermoWood^®, realiseerde Vlaio in samenwerking met Natuurinvest, Vrienden van Heverleebos, het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), architecten en houtverwerkers het podium van het WK Gravel 2024.

Uniek aan het podium is dat het werd gebouwd uit lokaal geoogst en thermisch gemodificeerd hout van de Zwarte den. Het markeert een belangrijke stap in het duurzame gebruik van een vaak vergeten lokale grondstof. Hier laten we zien hoe we de eeuwenoude bomen uit de Brabantse Wouden hebben getransformeerd tot een modern, ecologisch verantwoord houtproduct, mede dankzij het ThermoWood®-proces.

De Zwarte den: een vergeten grondstof

De Zwarte den, een verzamelnaam voor boomsoorten als Corsicaanse den, Koekelare den en Oostenrijkse den , werd in het begin van de 20e eeuw op grote schaal aangeplant, onder andere in de Kempen en de Brabantse Wouden. Deze bomen werden oorspronkelijk geplant als stuthout voor de steenkoolmijnen. Toen de mijnindustrie in verval raakte, verloor de zwarte den haar oorspronkelijke doel en verdween ze grotendeels uit het zicht van de houtindustrie. Veel van deze majestueuze bomen, die nu meer dan 30 meter hoog en 80 cm dik zijn, eindigen als strooisel of bijmenging in OSB-platen. Een tragisch lot voor hout van zulke hoge kwaliteit.

Gelukkig wezen recente studies erop dat de zwarte den goed bestand is tegen de gevolgen van klimaatverandering. Door te investeren in gemengde bossen met soorten als beuk, eik en linde en de Zwarte den kunnen we onze bossen minder kwetsbaar maken. Dit biedt kansen voor duurzaam bosbeheer en lokaal gebruik van deze houtsoort, zoals in het project voor het WK Grave.

Het ThermoWood^®-proces: duurzaamheid in actie

Voor de toplaag van het podium van het WK Gravel werd de zwarte den, verduurzaamd via het ThermoWood®-proces bij LDCwood® in Oostende. ThermoWood® is het resultaat van een thermische behandeling waarbij het hout tot ongeveer 220 graden Celsius wordt verhit. Dit proces verandert de celstructuur van het hout, waardoor het beter bestand wordt tegen vocht, schimmels en insecten. Bovendien verbetert het de dimensionale stabiliteit van het hout, wat betekent dat het minder snel kromtrekt of scheurt bij wisselende weersomstandigheden. Dit maakt ThermoWood® ideaal voor buitenprojecten, zoals gevelbekleding en terrassen.

De thermisch gemodificeerde Zwarte den is niet alleen duurzaam, maar ook esthetisch aantrekkelijk.

Shou Sugi Ban: traditionele techniek, moderne toepassing

Naast het ThermoWood®-proces werd nog een extra verduurzamingstechniek toegepast: Shou Sugi Ban. Dit is een eeuwenoude Japanse techniek waarbij de buitenkant van het hout wordt verkoold. Het hout krijgt hierdoor een natuurlijke bescherming tegen weersinvloeden, schimmels en insecten, zonder dat er chemische middelen aan te pas komen. In dit project werd de houten draagstructuur van het podium verduurzaamd met deze techniek, wat niet alleen zorgt voor een langere levensduur, maar ook een unieke, eigentijdse uitstraling geeft aan het geheel.

Een circulair ontwerp: innovatie en hergebruik

Het ontwerp van het podium is volledig circulair: het podium kan meerdere keren worden opgebouwd, gedemonteerd en hergebruikt. Dit circulaire karakter is mogelijk gemaakt door een slim en eenvoudig opbouwsysteem: er werden ronde gaten geboord in de houten balken, waarin losse houten pennen passen. Hierdoor kan de opbouw en afbraak van het podium binnen een halve dag door slechts twee personen worden uitgevoerd. Dit biedt talloze mogelijkheden voor hergebruik, bijvoorbeeld als podium voor evenementen, een dansvloer op een buurtfeest of zelfs als een hippe toog op festivals.

Een duurzaam toekomstperspectief

Dit project, met zijn innovatieve gebruik van lokale houtsoorten en duurzame technieken, is een inspirerend voorbeeld van wat mogelijk is met de juiste samenwerking en visie. Het podium van het WK Gravel is niet alleen een technisch hoogstandje, maar ook een krachtige reminder van de waarde van onze lokale bossen. Door hout van de Zwarte den een nieuwe bestemming te geven, dragen we bij aan een circulaire economie en een duurzamer gebruik van natuurlijke grondstoffen.

In onze visie over duurzaamheid geven we bij LDCwood voorrang aan hout uit duurzaam beheerde bossen, gecertificeerd door FSC®, PEFC of OLB, zoals de Zwarte den uit de Brabantse Wouden. Deze houtsoort past perfect binnen onze visie op duurzaamheid en draagt bij aan het behoud van biodiversiteit en gezonde bossen voor toekomstige generaties.

Met deze primeur hopen we de weg vrij te maken voor nieuwe toepassingen van lokaal hout. Vlaio streeft ernaar om het podium beschikbaar te maken voor een breder publiek, zowel voor binnen- als buitentoepassingen. Zo kan de zwarte den, ooit bedoeld voor de mijnbouw, een nieuwe rol spelen in de toekomst van duurzame architectuur en design.

Interesse in een project met thermische gemodificeerde Zwarte den uit België? Contacteer ons.